Τι είναι το Καναδικό Mοντέλο της Απόδοσης Έργου;

Το Καναδικό Μοντέλο της Απόδοσης Έργου (Canadian Model of Occupational Performance) δημιουργήθηκε το 1983 από μια κοινή ομάδα εργασίας της Καναδικής Ένωσης Εργοθεραπείας και του Καναδικού Ινστιτούτου Εθνικής Υγείας και Πρόνοιας.

Είναι μια προσπάθεια να δημιουργηθούν σαφείς κατευθυντήριες γραμμές για την εφαρμογή πρακτικών και να συμπεριληφθούν στοιχεία, που θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν για τον καθορισμό κανόνων και την προώθηση της διασφάλισης της ποιότητας.

Το κύριο μέλημα ήταν η ανάπτυξη ενός εργαλείου μέτρησης αποτελεσμάτων για την εργοθεραπεία.

Το Μοντέλο βασίζεται κυρίως στις εννοιολογικές βάσεις της πρακτικής των Reed και Sanderson και στην άποψή τους για την εργοθεραπευτική απόδοση (ισορροπία μεταξύ εργασίας, ελεύθερου χρόνου και αυτοφροντίδας) και ακολουθεί μια αυστηρά πελατοκεντρική προσέγγιση.

Το Μοντέλο περιγράφει τη σημασία των στοιχείων της απόδοσης (σωματική, ψυχική, κοινωνικοπολιτισμική, πνευματική) και του περιβάλλοντος, το οποίο διακρίνεται σε φυσικό, κοινωνικό και πολιτισμικό περιβάλλον, δίνοντας έμφαση στη σχέση μεταξύ της σκόπιμης δραστηριότητας και της υγείας.

Η προσέγγιση του Μοντέλου για την προέλευση των προβλημάτων είναι η εξής:

Σε γενικές γραμμές, τα προβλήματα προκύπτουν από μια ανισορροπία μεταξύ των ψυχικών, σωματικών, πνευματικών και κοινωνικών πτυχών του ενδιαφερόμενου ατόμου, με αποτέλεσμα την εμφάνιση δυσκολιών ή ελλειμμάτων στην απόδοση. Ωστόσο, αυτό το μοντέλο εστιάζει λιγότερο στην προέλευση των προβλημάτων δυσλειτουργίας και περισσότερο στις διαδικασίες που οδηγούν στη θεραπεία.

Το Μοντέλο βασίζεται στη διαδικασία. Ο σχεδιασμός της θεραπείας πρέπει να βασίζεται στην ανάλυση των αναγκών και να εμπλέκει τον πελάτη στη δημιουργία και την υλοποίησή του (οι προτεραιότητες και οι επιθυμητοί στόχοι πρέπει να καθορίζονται από τον πελάτη).

Τα βασικά στοιχεία είναι η πνευματικότητα, το κίνητρο, η θεραπευτική σχέση, η διαδικασία διδασκαλίας/μάθησης, η δεοντολογία και η αξιολόγηση.

Για το Μοντέλο αναπτύχθηκε ένα ειδικό εργαλείο αξιολόγησης - το COPM (Canadian Occupational Performance Measure). Το COPM είναι ένα εργαλείο αξιολόγησης βάσει κριτηρίων, το οποίο βασίζεται στην αυτοαξιολόγηση των προβλημάτων και των προτεραιοτήτων του πελάτη.

Η καταγραφή και ο υπολογισμός των τιμών γίνεται σε πέντε στάδια:

1. Ορισμός του προβλήματος: Ο πελάτης αναφέρεται στους τρεις τομείς της αυτοφροντίδας, της παραγωγικότητας και του ελεύθερου χρόνου και επισημαίνει, πού αντιμετωπίζει προβλήματα. Κατατάσσει την τρέχουσα σημασία για τον ίδιο σε μια κλίμακα από το 1 έως το 10. Επιλέγονται οι 5 πιο σημαντικές για τον πελάτη, ενώ οι υπόλοιπες παραμένουν στην άκρη για μελλοντική επεξεργασία.

2. Αξιολόγηση του προβλήματος: Ο πελάτης καλείται να αξιολογήσει την τρέχουσα επίδοσή του, και πάλι σε κλίμακα από το 1 έως το 10, και στη συνέχεια το πόσο ικανοποιημένος είναι με αυτήν την επίδοσή του. Η αντίληψη του πελάτη θεωρείται έγκυρη, χωρίς να γίνεται κάποιος αντικειμενικός έλεγχος σε αυτό το στάδιο.

3. Υπολογισμός τιμών: Ένας απλός υπολογισμός επιτρέπει στον θεραπευτή να καθορίσει τις τιμές για κάθε δραστηριότητα ως βάση για την παρέμβαση.

4. Νέα αξιολόγηση: Αυτή η αξιολόγηση παρέχει ένα εργαλείο μέτρησης των αποτελεσμάτων, που καταγράφει τη βελτίωση της απόδοσης και της ικανοποίησης από τη σκοπιά του πελάτη, μετά τη λήξη της παρέμβασης.

5. Τελική επισκόπηση: Ο πελάτης ή ο φροντιστής ερωτάται αν υπάρχουν άλλα προβλήματα. Αν ναι, η έρευνα και η παρέμβαση διεξάγονται ξανά, διαφορετικά η παρέμβαση τερματίζεται.

Το εννοιολογικό υπόβαθρο του Μοντέλου μπορεί να συνοψιστεί σε μια σειρά από αντιλήψεις, που είναι σημαντικές για την εργοθεραπεία:

• Ο κάθε πελάτης αποτελεί ουσιαστικό μέρος της εργοθεραπευτικής πρακτικής.
• Ο πελάτης πρέπει να αντιμετωπίζεται ολιστικά.
• Η ανάλυση και προσαρμογή δραστηριοτήτων μπορούν να χρησιμοποιηθούν για να επιφέρουν αλλαγές στην απόδοση ενός πελάτη (θεραπευτική χρήση δραστηριοτήτων).
• Το αναπτυξιακό επίπεδο του εκάστοτε πελάτη αποτελεί σημαντικό παράγοντα για τη θεραπεία.
• Οι προσδοκίες που σχετίζονται με τους ρόλους του πελάτη πρέπει να συμπεριλαμβάνονται.

Από την ομάδα Synopsis

Αγγελίνα Χατζάκη, Εργοθεραπεύτρια